Gayda İstanbul, Balkanlar'dan yurdumuza sıcak hava getirdi  


Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu bünyesinde yürütülen 'Gayda İstanbul' projesi, kendi ile aynı ismi taşıyan ilk albü-münü yayınladı. Balkanlar'dan İstanbul'a uzanan coğrafyada yaşayan halkların kültürlerini ve müziğini eksenalan çalışmanın ilk albümünde ağırlıklı olarak Roman müzikleri yer alıyor; hem geleneksel hem de yeni sözlerle.  



Özellikle kış aylarında hava durumu bültenlerinin değişmez cümlesidir: Balkanlar'dan gelen soğuk ve yağışlı hava, yurdumuzu etkisi altına alacak! Temmuz sıcağı ile kavrulduğumuz bugünlerde bu da nereden çıktı diyebilirsiniz. Ama sizlere yine Balkanlar'dan gelen bir havadan bahsetmek istiyoruz. Fakat bu kez sıcak ve müzikal bir hava geldi. Kardeş Türküler ile tanıdığımız Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu'nun (BGST) yeni projesi 'Gayda İstanbul' ilk meyvesini verdi ve kendisi ile aynı adı taşıyan ilk albümünü yayımladı. Gayda İstanbul; Balkanlar'dan Trakya'ya, Rumeli'ye ve oradan da İstanbul'a uzanan bir müzikal yolculuk. Kardeş Türküler'den sesine aşina olduğumuz Fehmiye Çelik'in solistliğini yaptığı çalışmada, yenilikçi denemeler dikkat çekiyor. Geleneksel şarkı düzenlemelerinin yanı sıra yeni söz ve beste çalışmaları da bu albümde yer alıyor. Projenin iki önemli ismi Ayhan Akkaya ve Fehmiye Çelik'le Gayda İstanbul'u konuştuk.

Ayhan Akkaya, projenin, BGST'nin alternatif okullaşma derdinin bir ürünü olduğunu söylüyor. Kardeş Türküler'de bu topraklarda konuşulan her dilden birer ikişer parça seslendirmek yeterli olmamış onlar için. Albümde Rumeli ve Balkan müzikleri olsa da Roman müzikleri daha geniş yer tutuyor. Fehmiye Çelik'le birlikte iki yıldır lokal olarak Balkanlar, Çingene ve Roman müzikleri üzerine yoğunlaştıklarını dile getiren Akkaya, bu müziklerin arka planına gitmek için oldukça yoğun bir kaynak ve çevre araştırması yaptıklarını anlatıyor. Sanatçılar birçok Roman müzisyenle tanışmışlar ve projenin orkestrasını da böyle kurmuşlar. Fehmiye Çelik, kültürel çoğulculuk noktasından hareketle çalışmaya başladıklarını, büyük bir coğrafyada yaşayan halkların kültürlerini ve müziğini eksen almak için yola çıktıklarını söylüyor. Proje oluşurken birçok söyleşi de yapılmış Romanlarla.

ONLARIN DA BİR HAYATI VAR

Fehmiye Çelik, kâğıt toplayıcı bir kadınla yaptığı sohbeti unutamıyor: "Hemen yanı başımızda yaşıyorlar, Kağıthane'de, Kuştepe'de... Gecekondularda ve izbe yerlerde. Ancak bizler onlar yokmuş gibi davranıyoruz."Ayhan Akkaya, Romanların Balkan müziğinin ana taşıyıcılarından olduğunu belirtiyor. "Genelde arka planda kalırlar, kendi müziklerini pek yapmazlar ve bizim sevdiğimiz müzikleri çalarlar. Romanların yasal olarak 2000'lerin başına kadar vatandaşlığa en zor kabul edilen halk olduğunu hatırlatarak, "Hani deriz ya, bu topraklarda yetmiş iki buçuk millet yaşar diye. Oradaki buçuk Çingeneleri ifade eder. Biz bunları eleştiriyoruz albümde. Bu insanların da sorunları ve bir hayatı var. Bu şekilde onları da tekrar nazara vermek istedik." diye konuşuyor Akkaya.

Balkanlar denince daha çok acı gelir insanın aklına. Ancak albümde manidar ve hiciv dolu sözler olsa da ağırlıklı olarak hareketli ve neşeli parçalar var. Nabız yoklamak için albümden önce konserini vermişler. Konserde dinleyiciler daha çok hareketli şarkılara karşılık vermiş. Bu yüzden hareketli şarkılara öncelik tanınmış albümde. Akkaya, bu durumu şöyle açıklıyor: "Balkanlar acılı bir coğrafya ama Latin ülkelerinde de olduğu gibi biraz hüzne coşku ve neşeyle karşılık veren insanların yaşadığı bir toprak. En hüzünlü şarkılarında bile bu coşkuyu hissedebiliyorsuz. Akkaya, ileride sırasıyla Türkmen, Kürt, Azeri, Çerkez ve Ermeni müzikleri konusunda da uzmanlaşmayı hedeflediklerini ifade ediyor. Fehmiye Çelik de bundan sonraki çalışmalarının daha Balkan ağırlıklı olabileceğini ifade ediyor. İleride, formları ve üslupları açığa çıkaracak bir arşiv çalışması ve o iklimden beslenen grubun kendi sözlerini de bir kez daha duyacağız anlaşılan. ZAMAN

ALİ PEKTAŞ İSTANBUL
26 Temmuz 2009, Pazar, Zaman Gazetesi