Neresi Sıla Bize, Neresi Gurbet?
Balkan Günlüğü, Pazar, 15 Ağustos 2008
Hatice Cogalirlar
haticecogalirlar@yahoo.com

Dönmek...
Mümkün mü artık dönmek?
Onca yollardan sonra,
Yeniden yollara düşmek
NERESİ SILA BİZE, NERESİ GURBET ?..."


Balkanlar  ve  Türk Medyası …  ne kadar yakın birbirine veya olabildiğince uzak mı sizce ?
Son zamanlarda dikkatlerimizi çeken  bir televizyon dizisinin dışında en son hangimiz Balkanlar'a ilişkin bir programa rastladık. Özellikle de ulusal kanallarda. Kosova'nın bagımsızlığına bir bayram havasında ,  bültenlerinde yer veren medya şimdi niye sustu … Bir anda tüm gündemi saran bağımsızlık bayramı tüm medyada  yer aldı . Peki Kosova bağımsızlığına gerçekten kavuştu mu ? Bağımsızlık , kimlerin bağımsızlığı? Kosovalı Sırpların birleşmiş Milletler polisi ve NATO askerleriyle yaptıgı çatışmaya niye bagımsızlık haberi kadar yer verilmiyor ? Bu tesadüf mü yoksa , bagımsızlığın olmazsa olmazı mı ? Amerika'nın isteğiyle sözde bagımsızlığına kavusan Kosova'da neler oluyor? Bir iki alt baslık dışında dikkatimizi çekiyor mu Kosova'da yasananlar . Sadece Kosova mı ? Diğer Balkan Devletleri'nde neler yaşanıyor haberimiz var mı …  






Balkanları konu edinen programlar o kadar sınırlı ki . Yanıbasımızdaki topraklar bize o kadar uzakki , bir iki programın dışında bize onları anlatan yok . . . Balkan Kültürü'nü anlatan programlar  akılda kalacak kadar az . Yazılı basında da durum aynı şekilde Balkanlar ile ilgili haber görmemiz neredeyse olanaksız . TRT kurumu balkanlara en fazla önem veren medya kuruluşu diyebiliriz . Ancak bu kurumun da yaptığı programlar yetersiz kalıyor . TRT de yapılan programlara baktığımızda ;   Balkanları anlatan  programları TRT İNT kanalında görebiliyoruz . TRT İNT kanalının kuruluş temeline baktığımızda yurtdışında yaşayan vatandaşların hedef kitle olarak alındığını görüyoruz . çelişkili bir durum olduğu ilk anda belki de göze çarpmıyor ancak , TRT İNT kanalı yurtdışında yaşayanları hedef kitle olarak aldığı için yurtiçinde diğer ulusal kanallar kadar izlenmiyor . Balkanları anlatan programlar da bu kanalda yayınlandığı için genel izleyici kitlesinin gözünden kaçıyor . Birçok kişinin bu kanaldaki programlardan haberi bile yok ne yazıkki .


TRT İNT kanalında  yayınlanan programları şöyle bir mercek altına aldığımızda ilk gözümüze çarpan  her Perşembe  ekranlara gelen Memleketten Haber Var programı oluyor .   Ayşegül Aran'ın mimarı olduğu program , geçmişiyle ve bugünüyle Rumeli'yi ele alıyor . bizden Rumeli'ye , Rumeli'den de bize kültürel zenginlikleri taşıyor . TRT İNT'te yayınlanan bir diğer program Metin Edirneli'nin yapımcılığını üstlendiği Bizim Sesimiz programı .  Bizim Sesimiz , başta Avrupa ve Balkanlar olmak üzere; bulunduğumuz coğrafyada, ülkelerin birbirleriyle ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkilerinin gelişmesine yardımcı olmaya çalışıyor. Havva Karakaş'ın sunduğu Balkan Havası programı ise  Balkan müzikleri'ni  konu edinen bir program . Balkan motifleriyle şekillenen program Balkanlar'da, Trakya'da daha geniş bir anlamda Rumeli'de yaşanmış ve yaşanmakta olan kültürel değerleri daha yakından inceleyip tanımamıza olanak sağlıyor, özellikle folklor açısından bu güzellikleri yaratanları bütün yönleriyle bizlere sunuyor. . .


Ortak noktası Balkan Kültürü olan bu programların TRT İNT kanalında yayınlanıyor olmaları izlenebilirlik oranlarını düşürüyor . Rumeli'de özlem çeken Türkler bizden , memleketten haber alıyorlar ancak ; biz  onlardan yeterince haberdar olamıyoruz . TRT kurumunun bu programlara TRT 1 kanalında da yer vermesi gerekiyor . ama şunu da gözden kaçırmamak gerekiyor Banu Avar'ın Sınırlar Arasında adlı programı  özellikle bu bölgelerde yaşanan siyasal sorunlara değindiği  , kısacası suya sabuna dokunduğu için , TRT1 den TRT2  yayın akışına çok geç bir saate kaydırıldı . TRT İNT ve TRT2  ülkemizden izlenemiyor mu diye sorabilirsiniz ? izleniyor tabiki ancak , günümüz popüler kültür ve dizi ortamında ulusal kanallardan fırsat kalıyor mu sizce ?  işte Elveda Rumeli dizisinin oluşturduğu olumlu etki de en güzel örnek diyebiliriz . Medyanın gücü  bu noktada ortaya çıkıyor . İstenilen konular ,  gündeme getirilip , dikkatler çekilebiliyor ; ama tabiki istenilirse ! !  
Elveda Rumeli Dizisi'nin de etkisiyle medyanın balkanlara ilgisi biraz daha artmaya başladı . bu dizinin ardından bir başka kanalda  başlayan , Bosna'da yaşanan acıları anlatan ,Ölüm Çiçekleri adlı  yapım  Elveda Rumeli  kadar ilgi görmese de  Avrupa'nın ortasında yaşanan insanlık dramını anlattığı için izlenmeye değer bir yapım olarak ekranda yerini aldı .Yakın bir zamanda ulusal kanallarda yayınlanması planlanan bir diğer yapım da  , 1984 ile 1990 yılları arasında Bulgaristan'daki Türk soydaşlara yapılan zulmü konu alan Göçmen Gözler adlı film . Özel bir yapım şirketi tarafından çekimleri yapılan , ilk bölümü izleyenden tam not alan, çekimleri dizi şeklinde devam edecek olan film izleyicinin dikkatini çekeceğe benziyor .
8 ay önce istanbul'dan yayına başlayan Rumeli TV  ise , adından da belli olduğu gibi yayın içeriği Rumeli Kültürünü  anlatan programlardan oluşan tematik bir kanal olma niteliği taşıyor . Rumeli TV adıyla böyle bir kanalın kurulmuş olması da sevindirici ve umutlandırıcı bir gelişme olarak dikkatimizi çekiyor . uydudan yayın yapan   İzmir merkezli  BİZ TV'de ekranlarımıza gelen , Rifat Sait'in sunuculuğunu ve yapımcığını üstlendiği  Balkan Rüzgarı da yine Rumeli kültürünü konu edinen diğer bir program .
Basında durum nasıl sizce ?  siyasi gündemle birlikte Balkanlar'a ilgi biraz da olsa artmaya başladı .  şubat sayısı Kosova Ruhu başlığıyla  çıkan Atlas dergisi , Balkan  Savaşı'nın hazin manzaralarının fotoğraflarını yayınlayarak Türk Basını'nda bir ilke imza attı . Balkanlar derginin kültür köşesinde yaklaşık 40 sayfada anlatılıyor . Derginin söyleminden de anlaşıldığı gibi Türk Basını'nda ilk defa balkanlara bu kadar ayrıntılı olarak yer veriliyor . Kosova'nın bağımsızlığına yakın bir zamanda çıkan dergi , öngörüsü yüksek bir çalışmayla dikkatimizi çekiyor .


Türk Basını'nda Balkanlar'ı tümüyle konu edinmiş yayın hayatına 3 yıldır devam eden bir gazete de var . Frekans gazetesi . Türkiye ve Balkanlar'da kültürel ve siyasal anlamda önemli bir misyon üstlenen ,    Frekans gazetesi   Türkiye'nin çeşitli bölgelerine ve 8 Balkan ülkesine ulaştırılıyor . Yakın zamanda çıkan ve Frekans gazetesiyle benzer bir yayın politikasına sahip olan  bir diğer  gazete ise , İzmir kaynaklı Balkan Günlüğü gazetesi . Anadolu ile Balkan ülkeleri arasında köprü olmayı amaçlayan Balkan Günlüğü gazetesi ,   Balkan mutfağı, Balkan Tarihi,  Balkan  dünyasından haberler, Balkan-Rumeli sivil toplum kuruluşları, İzmir sayfası, Anadolu'dan haberler, Balkan magazin, Balkan ülkelerinde siyasi gelişmeler, Yorum-inceleme,Kültür-sanat gibi bölümleriyle okuyucuya sunuluyor .


Yerelde Balkanlara dair ulusal çabalar sürerken , ulusal gazetelerde Balkanlara ilgi nasıl peki ? Kosova'nın bağımsızlığını kazanmasının ardından , kısa bir süre de olsa bağımsızlık haberleri tüm gazetelerde verildi . Peki bağımsızlığın öncesi ve sonrası … Kosova'daki siyasal , sosyal , ve kültürel sorunlar bir yana , diğer balkan ülkeleriyle ilgili haber görebiliyor muyuz ?
4 . kuvvet medya Balkanlar'ı tanımamıza hangi ölçüde olanak tanıyor sizce ? Popüler kültürün hakim olduğu , siyasi sorunların gözardı edildiği , apolitikleşmiş bir ülkede , Balkanlar'daki soydaşlarımız ne kadar önem taşıyor bizim için ? medya üzerine düşeni yapıyor mu ? . peki çözümü yok mu ?


Balkan Kültürü'nü anlatmak , kültürler kaynaşması , kopuklukların giderilmesi çok önemli . kültürel programların yanı sıra , siyasal sorunlara değinen , çözüm üreten programların da artması gerekiyor . Yerelde ve ulusalda basın ve medya Balkanlar konusunda uzun soluklu çalışmalar yapılmalı .


Binlerce rengi topraklarında barındıran ülkemizde , medyanın gücünü olumlu yönde kullanarak , bu renkleri balkan kültürüyle kaynaştırması  ve yansıtması Balkanlara ilgiyi arrtırmak adına önemli bir adım olacaktır .
 


Hatice Cogalirlar
haticecogalirlar@yahoo.com Bu mail adresi spam botlara karşı korumalıdır, görebilmek için Javascript açık olmalıdır