Dünya Gazetesi
Temmuz 29, 2008

17 birlik arasından "500 büyük" listesine girebilen 3 kooperatifin 2'si düşüş yaşadı / Kooperatifler içinde tek yükselişe geçen Trakya Birlik
 EDİRNE - İstanbul Sanayi Odası'nın 2007 yılına ilişkin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu
Listesi'nde Türkiye'nin 17 tarım satış kooperatifinden sadece üçü yer alabildi. 2006
listesine göre yerini 36 sıra yükselterek 82. sıraya yükselen Trakya Yağlı Tohumlar
Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Trakya Birlik) bu üç kuruluş arasında ilk sırada
yer alırken, listedeki diğer isimler, Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Tarım Tarım Satış
Kooperatifleri ile Marmara Zeytin Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (Marmarabirlik)
oldu. Ancak bu iki kooperatif, Trakya Birlik'in başarılı yükselişine karşın önceki
listedeki yerlerini koruyamayarak, düşüş yaşadı. Tariş Pamuk, 141. sıradan 188.
sıraya, Marmarabirlik, ise 364. sıradan 388. sıraya düşerken, 2006 listesine ilk kez
439. sıradan giren Tariş Üzüm Tarım Satış Kooperatifleri Birliği de başarısını
sürdüremedi. Öte yandan Pankobirlik fabrikalarından Konya Şeker de listede 2 sıra
yükselerek, 54. sıradaki yerini 52. sıraya taşıdı.

'İSO 500' 2005 yılı listesinde 200 milyon 397 bin YTL'lik cirosu ile 126. sırada yer
alan Trakya Birlik, 2006 yılında ise 332 milyon 341 bin YTL'lik  cirosu ile 6 sıra
yükselerek, 118. oldu. Birlik, 2007 yılına ilişkin listede ise 504 milyon 244 bin
YTL'lik ciro başarısıyla 36 sıra birden yükselerek, 82. sıraya oturdu.

Trakya Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Rafet Sezen, Türkiye'nin en büyük sanayi
kuruluşları arasında 82. sırada bulunmalarından dolayı büyük bir mutluluk
yaşadıklarını belirterek "Bu, Trakya Birlik camiasının aldığı bir başarıdır. Özverili
çalışma sonucu bunu başardık. Bir taraftan dünya ile rekabet ederken bir taraftan da
çiftçimizi koruyarak büyüyoruz dedi. Sezen, Birliğin cirosunun yükselmesi için
çalışmalarını sürdürdüklerini belirterek, "Bu başarıyı daha iyiye taşımak için neler
yapabileceğimizi planlıyoruz. Hedefimiz, üreticimize zarar vermeden daha da iyi
sıralara gelmek" diye konuştu.



Birliklerde artan 'destek'lerin karşılığı, gerileme oldu

Ciromuz arttı, ancak diğer şirketlerden yavaş kaldık

Marmarabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Refi Taviloğlu: Marmarabirlik, İSO 500
listesinde 364'den 388. sıraya düştü. Bu tamamen ciroya ilişkin bir değerlendirme.
Ciromuzu 116 milyon YTL'den 122 milyon YTL'ye çıkardık ama listedeki diğer
kuruluşların artışı bizim artış hızımızdan fazla olduğu için, biz geride kaldık.
Aldığımız ürün miktarı ve satış fiyatlarında da ciddi bir artış olmaması, bunu
tetikledi. Marmarabirlik olarak bizim tarladaki üretim maliyetlerimiz yüksek. Bunu
dikkate alarak, zarar etmeden satabilmek için fiyatları üst düzeyde tutuyoruz. Yüksek
tutunca da rekabette olumsuz bir gelişme yaşıyoruz. O açıdan ciroda beklenilen büyük
artışlar sağlanmıyor. Bir de ihracatta döviz kurlarındaki dalgalanmalarda bizi
olumsuz etkiliyor. İrdelenmesi gereken konu birliklerin küçülme trendinde olması.
Kendi yağınla kavrul kuralı var. Ancak bunu yaparken karşınıza giderek yoğunlaşan bir
üretici talebi çıkıyor. Üretici zorda olduğu için, tüm beklentilerini birliklerin
üzerine yoğunlaştırıyor. Yüksek fiyat istiyor, ürününü tamamının alınmasını istiyor.
Parasının tamamının peşin ödenmesini istiyor. Ticari değil üretici bir kuruluşuz.
Üreticinin talebini değerlendirmemiz lazım. Bunları yaparken da birlikler gücünü
kaybediyor, imkanlar daralıyor.

İşlenecek pamuk bulunamadı

Tariş Pamuk ve Yağlı Tohumlar Birliği Başkanı Basri Özçoban: Tariş Pamuk Birliği'nin
gelirlerindeki azalma, bir yandan işleyecek pamuk bulamazken diğer yandan ortaklarına
sundukları destekleri artırmasından kaynaklandı. Pamuk işletmelerimizin karlı
çalışması için sezonda en az 150 bin ton, en çok 250 bin ton pamuk almamız gerekiyor.
Ancak biz geçen sezon ancak 117 bin ton pamuk bulabildik. Bu nedenle girdi
maliyetlerimiz artmış oldu. Bunun yanında ortaklarımızı gelecek sezon da pamuk
üretmeye teşvik etmek için 2008-2009 sezonu için toplam 50 milyon YTL tutarında
faizsiz gübre, ilaç, mazot ve gider desteği dağıttık. Bunun yanında Aydın'da
Türkiye'nin en büyük yağlı tohum işleme tesisini kurduk. Ancak burada da işleyecek
ürün bulamadık. İthalat yolunu deneyelim dedik yurtdışında da bulamadık.
Ortaklarımıza pamuk ekimi için destek vermememiz durumunda gelecek sezon da benzer
sıkıntıları yaşamak durumunda kalacağız. Geçen yıl Türkiye 1 milyon ton pamuk ithal
edecek dediğimizde bize güldüler. Ama doğru çıktı. Bu sene şayet tekstil sektörü
yıllık 1.6 milyon ton olan pamuk kullanma kapasitesini tam kullanırsa Türkiye 1.3
milyon ton pamuk ithal etmek zorunda kalacak. Çünkü Türkiye'nin pamuk üretimi 400 bin
ton civarına kadar geriledi.



500 büyük içindeki 3 birlik

20062007

Trakya Birlik11882

Tariş Pamuk141188

Marmarabirlik364388